"مقدمه: چرا بعضی ها در خواندن نماز سستی می کند علت چیست شاید یکی از علل عدم آگاهی از اهمیت این عبادت عظیم است و آن طور که باید چهره نماز و اهمیت آن را بشناسند،نسبت به آن آگاهی ندارند در این مقاله با توجه به برخی از روایات می خواهیم چهره نماز و اهمیّت آن را از لسان روایات برای شما نماز گزاران و جویندگان راه حقّ بیان کنیم."
از پیامبر بزرگ اسلام روایاتى در رابطه با نماز نقل شده است از جمله
«لیکن اکثر همک الصلاة فانها رأس الاسلام بعد الاقرار بالدین:» «1»
باید بیشترین همت و قصدت نماز باشد، زیرا نماز پس از اقرار به دین رأس اسلام است.
«الصلاة عمود الدین من ترکها فقد هدم الدین:» «2»
نماز ستون دین است، کسى که آن را ترک کند و از خواندنش امتناع ورزد مسلماً ساختمان دین را ویران کرده است.
«العهد الذى بیننا و بینهم الصلاة فمن ترکها فقد کفر:» «3»
پیمان دیندارى میان من و امتم نماز است، پس کسى که نماز را ترک کند تحقیقاً در گردونه کفر و ناسپاسى افتاده است.
«اذا قام العبد الى الصلاة فکان هواه و قلبه الى الله تعالى انصرف کیوم ولدته امه:» «4»
هنگامى که عبد به اقامه نماز برخاست، پس میل و رغبتش و دلش در نماز متوجه خداى تعالى بود، نماز را به پایان مىبرد در حالى که از پاکى و طهارت و آمرزش گناه مانند روزى است که مادر او را به دنیا آورده است.
«الشیطان یرعب من بنى آدم ما حافظ على الصلوات الخمس فاذا ضیعهن تجرأ علیه و اوقعه فى العظائم:» «5»
شیطان از فرزندان آدم تا زمانى که بر نمازهاى پنجگانه محافظت دارند مىترسد، زمانى که نمازها را ضایع کنند و از خواندن آنها امتناع ورزند بر آنان جرأت پیدا مىکند، و آنان را در بلاها و گناهان بزرگ مىاندازد.
حضرت باقر (ع) مى فرماید:
«ان اول ما یحاسب به العبد الصلاة فان قبلت قبل ما سواها:» «6»
بىتردید اولین چیزى که عبد را به آن محاسبه مىکنند نماز است، در نهایت اگر پذیرفته شود دیگر اعمال هم پذیرفته خواهد شد.
در حدیث قدسى آمده:
«هذه الصلوات الخمس من صلاهن لوقتهن و حافظ علیهن لقینى یوم القیامة و له عندى عهد ادخله به الجنة و من لم یصلهن لوقتهن و لم یحافظ علیهن فذلک الى ان شئت عذبته و ان شئت غفرت له:» «7»
این است نمازهاى پنجگانه، کسى که آنها را در وقت معینش به جاى آورد و بر شرایط ظاهر و باطنش محافظت کند به لقاء من در قیامت نایل مىشود در آن روز نزد من براى او پیمانى است که وى را به سبب آن پیمان وارد بهشت مىکنم، و کسى که آنها را در وقت لازم و معینش به جاى نیاورد، و توجهى به شرایط ظاهر و باطنش ننماید، اختیار با من است، اگر بخواهم کیفرش مىدهم، و اگر بخواهم او را مىآمرزم.
حضرت باقر (ع) در رابطه با عاشقان نماز و مشتاقان بندگى و عبادت که شرایط ظاهرى و باطنى نماز را رعایت مىکردند، مىفرماید:
امیرالمؤمنین در عراق نماز صبح را با مردم به جماعت به جاى آوردند، سپس رو به آنان کردند و به موعظه آنان برخاسته و گریستند و مردم را نیز از خوف خدا به گریه انداختند.
سپس فرمودند: به خدا سوگند اقوامى را در زمان دوستم رسول خدا مىشناختم که شب را به روز مىآوردند و روز را به شب در حالى که ژولیده موى، و غبار آلود و شکم خالى بودند، [شکمى خالى از حرام یا به سبب روزه، یا به علت کمخورى تا بتوانند با نشاط و قدرت به بندگى برخیزند] میان پیشانى آنان چون زانوى ورم کرده بز از کثرت سجده پینه داشت، شب را براى پروردگارشان به سجده و قیام بودند، با خداى خود مناجات داشتند و از معبودشان نجات خویش را از عذاب درخواست مىکردند، به خدا سوگند آنان را در این حال دیدم در حالى از این که عباداتشان پذیرفته نشود مىترسیدند، و از کیفر و عذاب خدا در حالت بیم به سر مىبردند!! «8» صاحب کشف الاسرار مىگوید: در قرآن مجید هزار جاى از نماز سخن به میان آمده است، این هزار مرحله به صورت فرمان به نماز، و خبر از نماز و بیان پاداش آن، و توضیح کیفر ترک آن است، چه به صورت تصریح و چه بر وجه تعریض.
بدانکه هیچ عبادت مانند نماز نیست، و هر که آن را رها کند و به جاى نیاورد دلیل بر این است که وى را اندر دل نیاز نیست و اندر جان با آفریدگار راز نیست. «9»
آیا نماز را نیکو به جاى مى آورى؟
حاتم زاهد بر عاصم بن یوسف وارد شد، عاصم به او گفت: اى حاتم آیا نماز را نیکو به جاى آوردهاى؟ حاتم گفت آرى، عاصم گفت: چگونه نماز به جاى مىآورى؟ گفت: هنگامى که وقت نماز نزدیک مىشود وضوى جامع و کامل مىگیرم، سپس در مکانى که باید نماز بگزارم راست و مستقیم مىایستم، تا همه اعضایم آرام بگیرد، کعبه را میان دو دیده مشاهده مىکنم، و مقام را روبروى سینهام، و خدا را بر فراز خود مىبینم، خدائى که آنچه در قلب من است مىداند، قدمم بر صراط؟، و بهشت در طرف راست و دوزخ در طرف چپم و ملک الموت پشت سرم!
گمان مىکنم که این آخرین نماز من است، سپس به نیکى تکبیر مىگویم و با فکر و اندیشه و تأمل و دقت به قرائت حمد و سوره مىپردازم، و با فروتنى و تواضع رکوع مىکنم، و با تضرع و خاکسارى سجده به جاى مىآورم آنگاه مىنشینم و بر پایه امید به حق تشهد مىخوانم، سپس بر اساس سنت پیامبر سلام مىگویم آنگاه میان خوف و رجا از جاى بر مىخیزم و بر صبر و استقامت در بندگى توجه مىکنم و در حفظ آن مىکوشم.
عاصم گفت: این است نماز تو گفت: آرى سى سال است اینگونه به نماز قیام دارم، عاصم گریست و گفت: من تا کنون به این صورت نماز نخواندهام! «10»
"از مجموعه روایات می توان نتیجه گرفت که اساس دین بندگی خداوند است و از بین عبادت به نماز اهمیت ویژه ای داده شده که محافظت از آن باعث سعادت دنیا و آخرت انسان می شود و سهل انگاری نسبت به آن شقاوت و عذاب دنیوی و اخروی را به دنبال دارد ، سفارش می شود که چهره نماز را برای خود و فرزندانمان طبق روایات و آیات الهی توصیف کنیم و با مطالعه روایت نمازی اهمیّت مسئله نماز برای خودمان و فرزندانما ن روشن می شود ، و وقتی اهمیت نماز روشن شود دیگر در انجام این عبادت سستی نمی کنند و این نماز سعادت دنیا و آخرت انسان مومن را تضمین می کند خداوند به همه ما توفیق نمازی با حضور قلب عنایت کند انشاءالله."
پی نوشت ها:
______________________________
(1)- بحار 77 ص 127.
(2)- کشف الاسرار ج 1 ص 47.
(3)- کشف الاسرار ج 1 ص 47.
(4)- بحار 84 ص 261.
(5)- بحار ج 82 ص 202.
(6)- بحار ج 83 ص 25.
(7)- کلمة الله 263 به نقل از فروع کافى.
(8)- کافى ج 2 ص 236.
(9)- کشف الاسرار میبدى ج 1 ص 47.
(10)- روح البیان ج 1 ص 60.
کتاب : تفسیر حکیم جلد یک
نوشته : حضرت آیت الله حسین انصاریان
برچسب ها :
