تفسیر سوره قدر وتوحید 

از اهل بیت - علیهم السلام - منقول است که در نمازهاى فریضه بهترین سوره که بعد از (فاتحه ) خوانده شد، سوره قدر و توحید است . بدانکه : قدر سوره قدر را غیر از شیعه ندارند. از حضرت امام محمد باقر - علیه السلام - منقول است که : فضیلت کسى که بصیر به تفسیر این سوره بوده و اعتقاد به مفاد آن داشته باشد، بر کسى که مثل او نباشد، فضیلت روشنى است بر تاریکى .
و در کتاب من لایحضره الفقیه است که : اولى آن است که در رکعت اول بعد از حمد، سوره قدر خوانده شود که در آن اشارتى از مقام قدسى پیغمبر و اهل بیت اوست سلام الله علیهم پس نمازگزار را باید که محض ‍ تقرب به خداى عزوجل ایشان را وسیله سازد چه ، به سبب آنان به معرفت او جل جلاله رسیده است و در رکعت دوم سوره توحید که در عقب آن دعا (که همان قنوت است ) مستجاب گردد و در کتاب کافى روایتى به عکس این نقل شده است و بنابراین عمل به هر کدام که کنند، نیکوست .
ابوعلى بن راشد گوید: که خدمت حضرت امام على نقى - علیه السلام - مشرف شدم و گفتم : فدایت شوم ، محمد بن الفرج را تعلیم کرده اى که فاضلترین سوره اى که در فرائض خوانده شود، قدر و توحید است و مرا به علت قلت آیات و قصر کلام و سرعت اتمام نماز، دل تنگ گردد فرمود: دل تنگ مدار که به خدا قسم ، فضیلت در این دو سوره است .
و ما هر دو سوره را ترجمه و تفسیر مى کنیم تا تمامى اذکار نماز بر وجه افضل مترجم باشد.
سوره قدر: ثقات امامیه روایت کنند که حضرت رسول (صلى الله علیه وآله ) شبى بخواب دید که بنى امیه بر منبر او بالا مى رفتند بصورت بوزینگان و مردمان را واپس مى راندند آن حضرت را از این رویا خاطر بر آشفت حق تعالى این سوره را فرو فرستاد.
بسم الله الرحمن الرحیم انا انزلناه فى لیلة القدر و ما ادریک مالیلة القدر لیلة القدر خیر من الف شهر تنزل الملائکة و الروح فیها باذن ربهم من کل امر سلام هى حتى مطلع الفجر


بسم الله الرحمن الرحیم انا انزلناه همانا فرو فرستادیم قرآن را فى لیلة القدر در شب قدر، یعنى : اندازه نهادن و آن شبى است که حق سبحانه و تعالى در آن تقدیر کند و اندازه نهد آنچه را که در آن سال بیاید.
و گفته اند که : مراد از این آیات آنکه ابتداى نزول قرآن در آن شب بوده یا تمام قرآن در آن شب از لوح محفوظ صادر شده و پس از آن جبرئیل آن را در خلال بیست و سه سال آیه آیه ، سوره سوره ، به حسب مصالح و موارد نازل ساخته .
و از اهل بیت (علیهم السلام ) منقول است که : در شب قدر ملائکه نازل مى شوند و تمام احکام و امور کلیه و جزئیه بندگان را تا شب قدر سال آینده بر معصوم (علیه السلام ) عرضه مى دارند، بدانگونه که : اگر پیغمبر است بر سیل وحى ، بر جزء و کل آگاه گردد و فرشته را نیز رؤ یت کند و اگر وصى پیغمبر است به طریق تحدیث چنانکه فرشته با وى سخن گوید و آوازش بشنود و او را نبیند و این علوم که در آن شب ایشان را حاصل شود، تفضیل و بیان آن علمى است که قبل از آنش بر سبیل اجمال مى دانسته اند. و ما ادریک و چه چیز دانا کرد تو را تا دانى ما لیلة القدر چیست شب قدر؟
یعنى : شب با عزو شرف ، که هرکس در آن عبادت کند، عزیز و شریف گردد یا عمل خیرى که در آن واقع شود، نزد خداى بس با قدر بود، یا تو را که پیغمبرى و سائر ائمه معصومین (علیهم السلام ) را که اوصیاى تواند، فتوحات وافره و فیوضات متواتره دست بدهد.
لیلة القدر خیر من الف شهر شب قدر بهتر است از هزار ماه بنى امیه که بعد از تو، به حکومت رسند و ایشان را شب قدرى نباشد و اهل بیت تو را در این شب ، قدرها و قربهاست و شیعیانشان را نیز برکتها رسد و کرامتها دست بدهد.
قاسم بن فضل گفت که : ما شمردیم مدت تسلط (بنى امیه ) را و هزار ماه بود، نه یک روز کم و نه یک روز بیش !
و حکمت در اخفاء و ابهام این شب ، به سبب قدر گذاشتن و مغتنم داشتن همه شبهاى محتمله است با شب زنده دارى آن به ذکر و احیاء آن به عبادت ، یا آنکه در واقع آن را شبى معین نیست ، بلکه متبدل شود در لیالى سنه

اى خواجه چه جوئى ز شب قدر نشانى

هر شب ، شب قدر است اگر قدر بدانى

تنزل الملائکة و الروح فرود مى آیند فرشتگان و روح بر امام عصر (علیه السلام )، فیها در این شب باذن ربهم به فرمان آفریدگارشان من کل امر از هر امرى که بندگان را در کار است ، از امور دینیه و دنیویه . سلام پیوسته مبارک و پى در پى برکت است هى این شب حتى مطلع الفجر تا دمیدن سپیده از شامگاه تا بامگاه بر هر که حق تعالى توفیق درک و دریافت آن را داده است از بهترین بندگانى که به سبب صفاى روح و فضیلت فکر و حسن عمل ، برگزیده است ایشان را، و اراده کرده است که بر بعض امور مقضیه و مقتضیه مطلع شوند.
و این معنى نیز از صحیفه سجادیه دعاى دخول ماه رمضان مستفاد مى شود و در کافى نیز از آن حضرت نقل شده است که معنى آنکه : سلام مى کنند بر تو اى محمد صلى الله علیه و اله ملائکه من و روح من از نخستین وقتى که نازل مى شوند تا طلوع فجر.
سوره توحید
روایت کنند که جمعى از کفار، آن حضرت را گفتند که : نسب و حسب خداى خود را بازگوى تا او را بشناسیم . حق تعالى این سوره را فرستاد:
بسم الله الرحمن الرحیم قل هوالله احد الله الصمد لم یلد و لم یولد و لم یکن له کفوا احد
بسم الله الرحمن الرحیم قل هوالله احد بگو اى محمد که : اوست خداى یگانه ، متوحد به ذات و متفرد به صفات . الله الصمد خدایى که بى نیاز است از همه ، و اوست پناه نیازمندان ، نخورد، و نیاشامد و پاینده است و جاودان .

احد است و شمار از او معزول

صمد است و نیاز از او مخذول

آن احد نى که عقل داند و فهم

وا صمد نى که حسن شناسد و وهم

لم یلد نزاده است کسى را، رد یهود است که گفتند: عزیر پسر خداست . ولم یولد و زاده نشده است رد نصارى است که گویند: عیسى بن مریم خداى ماست . ولم یکن له کفوا احد و نیست و نبوده او را همتا، رد مجوس است که گفته اند: او را همتاست و قائل به خداى خیر و شر شده اند.
کذلک الله ربى چنین است پروردگار من و خواندن سوره بعد از حمد، مخصوص دو رکعت اول است ودر دوم و سوم اگر حمد نیز، نخوانند و بجاى آن تسبیح و تحمید تو تهلیل و تکبیر گویند بر اینگونه : سبحان الله و الحمدالله و لااله الله و الله اکبر هم رواست .
و باید که قرآن را به تاءنى و ترتیب خوانند و در آن تدبر کنند ودل فارغ دارند و توجه کامل بجاى آرند.

عروس حضرت قرآن که نقاب آنگه براندازد

که دارالملک ایمان را مجرد بیند از غوغا

حضرت امام جعفر صادق (علیه السلام ) فرمود: هرکه قرآن خواند و خاضع نگشت و دلش نرم نشد و بیم در دل او پدید نیامد، به تحقیق خرد پنداشته است بزرگ خداى را جل و علا.
و باید که در حال قیام به خضوع و خشوع تمام باشد و جز به سجده گاه خود نظر نیفکند و کف دستها، بر رانها گذارد و قدمها محاذى یکدیگر دارد، به دورى سه انگشت یا یک وجب ، و انگشتان پا را طرف قبله قرار دهد و پس ‍ از فراغ حمد و سوره کمى درنگ کند.




برچسب ها : آداب و احکام نماز